In het beroemde scala van Milaan wordt gewerkt aan de productie van een nieuwe uitvoering van MacBeth van Giuseppe Verdi. De regisseur, Marco (Ian Charleson) houdt er echter nogal moderne ideeën over opera op na. Zo wil hij bijvoorbeeld échte raven op het podium gebruiken. Het wordt de diva van het stuk, Mara Cecova, op een gegeven moment allemaal wat te gortig en woedend stuift ze het gebouw uit...recht de straat op...onder een auto..Omdat een diva met een gebroken been op het podium niet zo mooi staat, wordt de hoofdrol van het stuk vervolgens aangeboden aan de jonge opera-zangeres Betty (Cristina Marsillach). Ze heeft haar twijfels: MacBeth brengt ongeluk. Onder druk van haar manager (Daria Nicolodi) besluit ze toch te accepteren en haar optreden, dat live op tv wordt uitgezonden, wordt een groot succes! Echter het gaat bijna mis...Tijdens haar belangrijkste aria valt er een opgehangen lamp omlaag en midden in het publiek. En wat niemand gezien heeft... in de balkonloge naast de lamp is iemand vermoord...Het blijkt dat Betty een geheimzinnige bewonderaar heeft. Iemand die haar bespied met een toneelkijker... iemand die 's nachts inbreekt in het opera-gebouw om haar jurk te verruïneren met een paar halen van zijn vlijmscherpe mes...iemand die nog veel ergere plannen heeft om haar aandacht te trekken...
'Opera' is Dario Argento's magnum opus. Hier verwerkt hij alle stijlkenmerken die hij ontwikkeld heeft vanaf 'Profondo Rosso' in één grandioze, flamboyante productie. Het is bijna onmogelijk om te beschrijven hoe 'Opera' eruit ziet of aanvoelt. De filmstijl is vanaf het begin enorm hectisch. Een conventioneel shot of camerabeweging zal men in deze film niet aantreffen.
'Opera' is een vermengeling van giallo en horror. Er is een gewone moordenaar, maar de vloek van MacBeth zorgt voor het bovennatuurlijke element. Aan de andere kant is de stijl van de film zo ver doorgevoerd dat het lijkt of de hele film in een nachtmerrie-achtige droomwereld speelt, net als bij 'Suspiria'. Echter hier geen primaire kleuren schema's zoals in 'Suspiria' of 'Inferno'. De muziektrack wordt gedomineerd door opera-muziek uiteraard, maar tijdens gewelds-scènes wordt deze verruild voor harde rock-muziek die de innerlijke getormenteerde staat van de moordenaar perfect reflecteert (David Lynch kopieëerde dit later min of meer in de openings-scène van 'Wild at Heart').
Hoogtepunt van de film vormt een lange scène in een appartementsgebouw waar Betty zich verschuilt voor de moordenaar. Hier trekt Argento alles uit de kast. In deze scène zit waarschijnlijk de meest briljante moord die hij ooit in zijn carrière filmde. Cristina Marsillach is perfect gecast voor de rol van Betty. De manier waarop ze beweegt en loopt en met haar handen werkt in dialoog-scènes is een genot voor het oog. Op de tonen van Verdi volgt de camera haar terwijl ze loopt door gangen en verduisterde appartementen en je kunt alleen maar bedenken dat Argento (of Ronnie Taylor, de cameraman) smoorverliefd op haar geweest moet zijn tijdens de opnames. En zoniet, dan wordt de kijker dat wel. 'Opera' is een meesterwerk, maar wel een meesterwerk met tekortkomingen. Zo blijven de geopenbaarde motieven van de moordenaar aan het einde van de film wel erg vaag. Zijn beweegredenen zijn uit de film te halen, maar met moeite.
Ook heb ik problemen met de manier waarop de film volledig van sfeer verandert in de laatste vijf minuten, door het decor van de opera te verruilen voor dat van een berglandschap (inclusief ode aan zijn eigen 'Phenomena'). Het is een aardige coda, maar wel eentje die erg haaks op de rest van de film staat. Wat valt er verder over 'Opera' te zeggen? Dat de film niet erg succesvol was bij bioscoopuitbreng, maar nadien door veel fans als één van Argento's beste wordt beschouwd. Dat de versie 'Terror at the Opera' veel belangrijke scènes mist, die het verhaal niet duidelijker maken, maar het wel meer diepgang geven, zoals scènes met het jonge meisje dat naast Betty woont en het originele einde met Betty in het gras, dat veel sterker is dan het lelijke afgekapte einde van 'Terror at the Opera' (mocht je hem dus willen aanschaffen, zorg dan dat je de versie neemt die gewoon 'Opera' heet). Dat het geweld sadistischer is dan ooit, maar ook briljanter (ik verklap niks, 'kijk' zelf maar).
En tenslotte, dat iedere hardcore Argento-fan hem moet zien, want hij is zeer de moeite waard.
(c)
www.phantasmagoria.nl
